Santiago avanza cara unha mobilidade máis sostible coa nova ordenanza de circulación e o Plan de Mobilidade Urbana Sostible (PMUS)

O Concello de Santiago de Compostela deu un importante paso cara á mellora da mobilidade sostible coa aprobación de dous documentos clave pola Xunta de Goberno. O 16 de setembro de 2024, o concelleiro de Mobilidade e Convivencia, Xan Duro, anunciou a aprobación da nova Ordenanza de Circulación e Uso da Vía Pública e o Plan de Mobilidade Urbana Sostible (PMUS). Estes textos, que marcarán o futuro da mobilidade en Compostela, foron traballados desde o mandato anterior e culminan agora a súa tramitación. Segundo o edil, estas medidas reflicten o compromiso de Santiago por un novo modelo de mobilidade que favoreza os modos de transporte sostibles, destacando o uso da bicicleta e os desprazamentos a pé, con especial énfase en facer a cidade máis amable e saudable para as persoas, en lugar de para os vehículos.

FOMENTAR A MOBILIDADE CICLISTA

A nova Ordenanza de Circulación vén substituír a normativa de 2012, considerada obsoleta en relación ás necesidades e obxectivos actuais de mobilidade. Segundo Xan Duro, o novo texto sitúa a bicicleta no centro do modelo urbano, recoñecendo a súa importancia como medio de transporte. Esta ordenanza permitirá a circulación das bicicletas pola zona histórica, cunha velocidade máxima de 10 km/h, sempre que non interfira coa seguridade e fluidez do tránsito peonil e non haxa sinalización que prohiba o seu uso por motivos históricos ou artísticos.

Ademais, a ordenanza introduce outras medidas a favor dos ciclistas. Por exemplo, permítese a circulación en grupo en determinadas condicións, acceder a plataformas semafóricas cando os vehículos estean parados e o uso de remolques homologados. Tamén se establecen distancias mínimas de seguridade para a circulación doutros vehículos en relación ás bicicletas, como 1,5 metros para os adiantamentos e 3 metros para circular detrás delas. Outras novidades inclúen a regulación do estacionamento de bicicletas, que estará permitido amarralas a certos elementos do mobiliario urbano, sempre que non interfiran co tránsito ou a accesibilidade, aínda que estará prohibido facelo en árbores, semáforos e outros elementos específicos.

ZONA HISTÓRICA

A nova ordenanza incorpora un anexo específico que regula a mobilidade na zona histórica de Santiago, tendo en conta as súas peculiaridades e a necesidade dunha maior protección. Entre as medidas incluídas está o control de acceso á zona vella mediante dispositivos que serán implantados nas próximas semanas, así como as condicións para obter as distintas tarxetas de acceso (para residentes, comerciantes ou por razóns especiais como a Praza de Abastos).

A regulación da carga e descarga tamén sufriu modificacións. O horario para estas operacións será de 7:00 a 10:00 horas, en contraste co horario inicialmente aprobado (de 7:00 a 9:00) e o actualmente vixente (de 7:00 a 10:30). Ademais, establécense excepcións para certos tipos de empresas de mensaxería e repartición de mercadorías, como aquelas que acceden con bicicletas ou motocicletas, que non terán restricións horarias.

VEHÍCULOS DE MOBILIDADE PERSOAL

A ordenanza tamén aborda a regulación dos Vehículos de Mobilidade Persoal (VMP), como patinetes eléctricos, que se atopan cada vez máis presentes nas cidades. Estes vehículos, que poden alcanzar ata 25 km/h, terán restricións no seu uso turístico na cidade histórica, co fin de preservar a seguridade e a convivencia nunha zona especialmente sensible.

Outras actualizacións inclúen a clasificación das vías urbanas, distinguindo entre zonas peonís, de prioridade peonil, residenciais ou con restricións para vehículos de máis de 5,5 toneladas. No referente á velocidade, establécense límites xenéricos de 20 km/h en vías con plataforma única, 30 km/h en vías dun só carril por sentido e 50 km/h en vías con dous ou máis carrís por sentido.

PMUS

O segundo documento aprobado, o Plan de Mobilidade Urbana Sostible (PMUS), será presentado á veciñanza nun acto público previsto para outubro. Este plan é unha ferramenta esencial para a planificación de todas as decisións futuras sobre transporte e mobilidade na cidade, orientándose cara a un modelo máis eficiente e sostible. Segundo Duro, o obxectivo é reverter a tendencia actual, na que o 63,6% dos desprazamentos internos realízanse en vehículos privados motorizados, mentres que o 36,3% faise a pé e só o 10,26% emprega o transporte público.

O PMUS establece prioridades como a promoción do transporte público, a mellora da mobilidade peonil e ciclista, a optimización do aparcamento, e a mellora das conexións co medio rural e a área metropolitana. Entre os seus obxectivos destacan a mellora da calidade de vida, a redución do impacto ambiental do transporte e o fomento dun uso máis racional do espazo público urbano.

Para lograr estes obxectivos, o plan detalla ata 90 accións concretas, agrupadas en trece plans sectoriais, que inclúen a ordenación do tráfico, o fomento do transporte público e a mobilidade ciclista, a mellora da seguridade viaria, a promoción da mobilidade eléctrica e a xestión do aparcamento. Tamén inclúe medidas para fomentar a mobilidade con perspectiva de xénero, a mobilidade turística e o acceso aos principais centros de atracción de viaxes.

APOSTA TRANSVERSAL

O concelleiro de Mobilidade, Xan Duro, subliñou que, a pesar de que o PMUS acaba de concluír a súa tramitación formal, xa está servindo de guía para moitas das actuacións do goberno local. A súa influencia é transversal, afectando non só ás políticas de Mobilidade, senón tamén a áreas como Urbanismo e Obras. Entre os avances recentes derivados do PMUS destacan proxectos como o acondicionamento do carril bici de Xoán XXIII e Burgo das Nacións, ou o concurso de ideas para a reforma da Virxe da Cerca.