A imprenta viguesa Juan Compañel publica `Cantares Gallegos´ de Rosalía de Castro

Tal día como hoxe de 1863 sae de imprenta Juan Compañel de Vigo o exemplar Cantares Gallegos de Rosalía de Castro, obra poética que habería de afianzar definitivamente o Rexurdimento da nosa lingua e que co paso dos anos marcaría a referencia para a celebración do Día dás Letras Galegas que cada ano ensalza a figura dun escritor en galego.

A celebración, decretada como día festivo pola Xunta de Galicia, transcende, con todo, a mera exaltación da figura designada ese ano para pasar a ser a gran festa do idioma galego en centenares de actos e celebracións de tipo cultural en colexios, asociacións, concellos ata o punto de ser asumida xa como unha ineludible referencia para a cultura do país.

Polo que fai á obra, Cantares Gallegos está influenciada polas cantigas populares galegas, canta as belezas desta terra, os encantos da paisaxe e as súas xentes, á vez que se fai eco de costumes das que borra toda visión denigratoria. Do mesmo xeito, o libro é unha continuada alegación en defensa da lingua propia de Galicia que a partir desta data experimentará unha eclosión que continúa, multiplicada, a día de hoxe. Mostrar, di, que o galego doce e melodioso é tan adecuado como o primeiro para todo tipo de versificación, moi lonxe desa versión degradada da lingua da que algúns viñan facendo mofa nos ámbitos intelectuais. E é que a escritora tiña como única pauta a oralidade, o seu galego é o que oía falar ao seu ao redor, o que imprime aos poemas de Rosalía esa tan loada naturalidade, sinxeleza e acerto, merecedores de estima universal como unha gran poetisa.

1833.- Nace en Oseiro –Arteixo- Manuel Murguía (A Coruña 1923). Historiador, escritor, académico e arquiveiro español. Foi unha das figuras que impulsou o «Rexurdimento» galego. Fillo do farmacéutico Juan Martínez de Castro e de Concepción Murguía. Obtivo o título de bacharel no Instituto de Santiago de Compostela así como o preparatorio de Medicina e Farmacia. No curso 1951-1952 estaba xa en Madrid estudando a carreira de Farmacia na Universidade Central, aínda que non acabou os estudos. En 1858 casou coa escritora Rosalía de Castro e foron pais de sete fillos.

Traballou moito tempo na súa obra, Historia de Galicia, da que se publicaron cinco tomos (1865-1913) e que quedou incompleta. En 1866 a Real Academia da Historia (RAH) nomeouno académico correspondente. Tras a Revolución de 1868 ingresou no Corpo de Arquiveiros, Bibliotecarios e Anticuarios e foi nomeado Director do Arquivo Xeral de Simancas. Ocupou este cargo durante dous anos e en 1870 foi nomeado Director do Arquivo do Reino de Galicia. Foi cesado en 1875 e reingresou en 1892. Despois de prestar servizos un ano na Biblioteca Universitaria de Santiago, foi destinado ao Arquivo da Delegación provincial de Facenda da Coruña, xubilándose no ano 1905. Ademais, foi académico fundador e o primeiro Presidente da Real Academia Galega (RAG) desde 1905 ata a súa morte en 1923. Faleceu na Coruña, aos 89 anos de idade, en febreiro de 1923.